NGATON

Cerita Pendek : FENDI CHOVI

E TAON sangangpolowan kabadha’an e tang disa daddi settong careta se onggu lebur dha’ ka engko’ dibi’. Apapole bila enga’ dha’ ka Nyae Sonar.

Ekoca’ Nyae Sonar polana lamba’ tang nyae e bakto malem calemodan entar ka langgar ngamba’ sengko’. Tang nyae gun ngangguy conthang kaangguy oburra jalan.

Badhana conthang daddi matera’ dha’ jalan se petteng calemodan. Jalan jareya akaton kalowar sonar e bakto tang nyae lebat. Sabban malem nyae mangkat ngone’e sengko’ alomampa sampe’ engko’ bangal dibi’ mangkat ngaji. Jareya asal usul tang nyae olle jujuluk Nyae Sonar.

Ban pole, e dhalem odhi’na engko’, e taon jareya gi’ ta’ bannya’ oreng kellar melle sapedha motor ban masang lampu listrik e romana. Bannya’ kalowarga e disa gi’ odhi’ kalaban damar conglet. 

Damar jareya ekagabay dhari karena baddhana polas se aokoran kene’ se la mare eangguy. Gun cokop nambai eccop ebbanna sapedha pancal, etamba sombu ban mennya’ tana. Oreng-oreng la padha tera’ romana adamar.

ilustrasi : roma e disa

Bila la para’ malem Juma’at, tang nyae lako nyoro dha’ na’potona abanto ngobbar mennyan kaangguy nyonson padduna roma mon nyae ta’ duli rabu dhari pasar. Sabban malem Juma’at, tang nyae ta’ kera loppa se nyonsona. Biyasana mennyan jareya esaba’ ka seppet dhari buwana nyeyor se la kerreng. Marena alengleng ka sabban padduna roma, seppet gella’ esaba’ e paspasanna roma.

E roma, engko’ gun odhi’ sataretan badha tello oreng. Engko’ ana’ se nomor tello’. Ana’ se paleng ngodha. Eppa’ ban embu’ rangrang badha e roma asabab emo’ nyare lako.

E settong are engko’ atanya ka nyae e bakto nyonsona ka padduna roma. ”Nye, aponapa ma’ kodu nyonson roma sabban Juma’at?”

Etanya padhana jareya, nyae ta’ duli nyaot. Nyae ngabas ka engko’. ”Iya, sopaja babaja bisa enga’ se moleya ka bengkona,” ca’na nyae.

Bakto jareya pekkeranna engko’ gi’ ta’ dhugga, apa se ekoca’ babaja mole ka bengko. Engko’ buru ngarte e budhi are saellana epangaji ka langgar. Engko’ buru ngarte apa maksodda tang nyae. Molae engko’ laher ka alam dunnya, engko ta’ toman nengale robana tang kae. Asabab, kae la tadha’ omor.

Ca’na nyae se acareta dibi’ ka engko’, kae tadha’ omor e bakto ngala’a dhaunna rakara. Baramma careta se saongguna ta’ ecareta’agi. Apa tabaliccer, apa sake’ cethak, apa badha olar e bungkana tarebung? Pandha’ careta, kae labu dhari attas bungkana tarebung. Daddi pesanna e kennengngan palabuwanna jareya gun se ekacareta tang nyae.

”Ba’na dhaggi’ nyonson, ya, Na’. Pola engko’ gi’ ta’ dhateng abalanja dhari pasar. Ja’ lako ambu soro, ya,” ngoca’ nyae. ”Apa pole embu’na ba’na ta’ kera duli dhateng se alako noro’ aderrep e saba. Eppa’na ba’na ta’ tao mole-mole se alajar ka polo.”

Ca’na nyae, mon roma lako esonson sabban malem Juma’at, jareya ngolok babaja kaangguy mole ban ngabas na’potona se badha e eromana. Sabellunna nyonson, nyae ngobbar mennyan kalaban nyebbut nyama tong-settongnga bangaseppo se la tadha’ omor. Kadhang sampe’ lebbi tello polo oreng se esebbut. Marena nyonson ka padduna roma, seppet se gella’ daddi panyaba’anna mennyan esaba’ e adha’na taneyan.

Tang nyae marena nyonson biyasana ater-ater kakanan ka tatangga. Biyasana gun tajin ban karopok, kadhang guringnga geddhang ban sacangker kobi. Kabiyasa’anna nyae aba-rebba padhana jareya elakone para’ baja magrib sabban are Kemmes.

”Engko’ aba-rebba saongguna tadha’ laen, pangarep malar mandar odhi’na na’poto bisa eapenge moso babaja,” saodda nyae.

Badha kadaddiyan, e settong are rassana nyae duka onggu. Engko’ ban kaka’ padha loppa se nyonsona. Dhu, ella noro’ tako’ aba’ egigiri sakellarra nyae asowara.

”Kaenga’e, Cong !” sowarana nyae ekaedhing ce’ ranyengnga.

”Salaenna nyonson, ba’na ja’ momos se entara ngaji ka makamma kaena,” nyae maenga’.

”Du’aagi kaena se la badha e alam kobur. Pola kalaban du’ana ba’na bisa matera’ e dhalem koburra.

”Ja’ anowa, apa gunana engko’ mangaji ba’na ka langgar, mon ta’ kenceng ngaji ka makam bangatowana?”

Kadhang engko’ ngeding sowarana nyae molar kadibi’an e pangkeng. Se etangese tadha’ pole salaenna kadaddiyan kae ngaton ka aba’na.

”Kaula anapa ma’ kodu ngaji ka makamma kae ros-terrosan?”

”Iya, sopaja ba’na enga’ ka bangatowana. Ka’-lekka’ bisa tao ka kennengngan koburanna.”

Mon kaula gun adu’a dhari roma, napa kalero? Kan padha dhapa’ ka salerana, Nye?”

”Lebbi bagus ba’na entar ka koburan. Mon koburan ta’ eentara na’potona bakal daddi alas. Bakal sella’ etombuwi rebba ban ka’-bungka’an.”

Lamba’ kaena apessen ka sengko’, Cong. Gi’ kabbi padha baras. E bakto jareya embu’na ba’na gi’ ta’ akabin. Ba’na gi’ ta’ laher ka alam dunnya.

’na tamaso’ oreng se lebur abanto oreng-oreng e dhinna’. Tadha’na kaena ba’na daddi kaelangan onggu ka masarakat, otamana ka engko’ dibi’.

”Engko’ dhuson ongguwan, mon ba’na ta’ enga’ se ngerema Fatihah ka kaena. Jarowa emba onggu ja’ senga’ ba’na ban kaka’na padha kacapo’.”

”Iya, baramma pole mon la dhapa’ ka janjina pasthe tadha’ omor,” ngoca’ nyae sambi’ ngarembang aeng socana.

Engko’ ta’ nyaot sakale. Gun ngedhingngagi.

”Pessenna kaena ba’na ka engko’, Cong,” saodda nyae.

”Kaena ngarep ba’na kabbi daddi reng bagus ban teppa’. Nyare elmo pabannya’ sopaja paraddu ka masarakat. Jareya selako epessannagi ka engko’ molae lamba’. Ba’na ta’ daddi oreng dalmos e dhalem nyare elmo.”

”Mon sengko’ ta’ entar nyalase ka Koburan. Kadhang kaena dhateng. Lako ngaton ka engko’. Kadhang ngabassagi engko’ ban ba’na sataretan dhari pas-pasanna roma,” oca’na nyae.

Kadhang engko’ noro’ mekker bila enga’ ka odhi’na nyae. Apa se madaddi kae lako mole ka roma ban ngaton aba’na.

Polana ca’na tang guru e langgar e dhalem settong pangajaran ejellassagi ka engko’ ban mored laenna, ja’ errona oreng mate ta’ kera mole pole ka bengkona. Oreng mon la mate gun ngantos eolok ban dhuwa’ malaekat kaangguy etanya’agi bagus ban juba’na kalakowanna e bakto gi’ odhi’ e alam dunnya.

Apapole badha katerangan laen ja’ kantos are pa’polo dhari tadha’na omor, errona oreng mate ta’ kera lan-jalanan, apapole mole ka romana. Kajaba oreng wali.

"Pola tang kae maso’ wali?” ca’na engko’ e dhalem ate.

Tape engko’ ta’ kera alaban ka dhabuna nyae. ”Nyae se aladine engko’ entar ka langgar duka sakowadda mon engko’ momos se entara ngaji.”

Saellana polowan taon engko’ buru ngarte badha babulangan bagus se epadhapa’ nyae ka engko’ ban tan-taretan se ta’ kalaban rang-terrangan. Polowan taon saamponna nyae la tadha’ omor.

E dalemma eppa’ ban embu’ la tadha’ careta badha babaja ngaton. Mekkere ngatona, ja’ kadhang tadha’ se enga’a nyebbut nyamana jujuk sabban malem Juma’at.

”O, iya onggu ya. Mon aba’ ta’ arassa edhatengnge bangaseppo maske gun ngaton sakejja’, artena aba’ la loppa dha’ badhana reng towa se la nyengla dhari alam dunnya.”

”Allah!” engko’ aserro e dhalem ate. (*)

Cerpen ini dimuat di Radar Madura pada Minggu, 30 Juni 2024.

NB: Tulisan ini adalah cerpen pertama saya. Ditulis menggunakan Bahasa Madura dengan eja'an 73.