22 Des 2024

PANGATERRONA NGALESSER E ATENA

Cerita Pendek : Fendi Chovi

Angen ngosap robana e naleka aba’na entar acabis ka settong Asta se kaonang pasareyanna oreng socce.

Sabellunna dhapa’ ka asta, Harim sempat posang e tengnga jalan amarga aba’na pajat ta’ toman dhapa’ sakale.


kabadha'an bunga


Pangrasana, aba’na talebat dhari jalan se etojju. Tako’ ajalan atamba jau, Harim atanya ka oreng. Toron dhari sapedha motorra, Harim ajalan. Teppa’ e adha’na barung, badha oreng towa toju’.

“Keh, Abdina nyo’ona petanya. Jalan ka Buju’ Komala ka ka’dhimma enggi?”

“Dhika entara dha’emma?” Saodda ka Harim.

“Abdina acabisa ka Asta Bujuk Komala.”

"O, saporana, bula pon ta’ pathe ngedhing. Dika loros ka lao’, dhaggi’ bakal tatemmo langgar tabing ban badha Asta e gadhiya."

Oreng towa kasebbut on-laon manjeng. Badannna ampon nonno’, nanda’agi ja’ omorra ampon ce’ seppona. Manabi etebbak, rakera pettong polo taon. Kole’ robana karekko’.

“Enggi, mator sakalangkong, Keh.”

“Ya, keng mon acabisa ka Asta ja’ gut-seggut!”

Harim takerjat ngedhing pamanggina.

“Cokop sataon sakaleyan. Ja’ libaliyan.”

Harim gun aonggu’. Atena tacengnga’ badha larangan gapaneka. Sakeng dhari kaburuna se dhapa’a ka Asta, aba’na loppa ta’ atanya maksot larangan kasebbut.

Harim ajalan nojju dha’ kennengan se etoduwagi. Nalekana aba’na ampon’ dhapa’a ka labang pagarra Asta, Harim arassa ngedhing sowara lere, dhing-gendhingan.

Sowara kalenangan ka’dhinto ce’ lantona. Harim takerjat. Pekkerra satengnga kasambu’, ta’ parcaja badha sowara oreng ngejung para’ Maghrib.

Harim gun manjeng. Bulu kole’na jaga. Rassa tako’ ngaletter e atena. Akadiya rassa seyal, kobater, ngetek padha apolong e aba’na.

Ja’ senga bisa abali, mangga’a Harim terro se moleya. Nangeng konce sapedhana elang ta’ ekarassa. Pangrasana gella’ cora’ gi’ eteggu’ e tanangnga. Pekkeranna ta’ karowan.

Harim ajalan entar ka sapedhana sakaleyan aggi’. Pola koncena ceccer cekka’ e sapedhana. Tadha’. Ta’ etemmo. Aba’na sajan seyal.

Sowarana gendhing ekaedhing tamba nyareng. Are para’ compedda. Harim mabangal maso’ ka Buju’ Komala. On-laon, sowara kasebbut elang ta’ ekarassa.

Sabelunna maso’, sabellunna acabis ngerem Fatehah, Harim manjeng, bas-abasan kabadha’an dhalem Asta Buju’ Komala. Polowan koburan, anyar laju padha ajajar neng e settong pamengkang.

Dhari pan-saponapan koburan dhalem Asta Buju’ Komala, gun settong makam se esaba’i damar kambang. Maske damar kambang abasanna mele’, nyatana ce’ bannya’na oreng alengker e seddi’na. Badha se ngaji, badha se maos tahlil. Acem-macem. Badha se maos ji-pojiyan.

Harim mokka’ tarompana, terros maso’ tor noro’ toju’. Jimet asela. Maos Yaasin, eterrosagi kalaban pan-saponapan sholawat nabbi. Laonan, rassa tako’ dhalem aba’na elang. Badanna arassa langkong tennang, langkong dammang dhari sabellunna maso’ mabangal.

Lastare ngaji, asholawat tor adu’a, Harim enga’, gella’ koncena elang. Dhu ma’ o-tao, esare pole, konce gella’ cekka’ e sapedhana.

“Guste Pangeran! Gella’ esare ma’ ta’ etemmo,” Harim akarettek dhalem atena.

Harim bangal acabis kadibi’an ka Buju’ Komala asabab badhana settong pakon dhari guruna. Pessenna, sopaja manggi jalan, du’ana lekkas katarema, sala settongnga kodu lebat jalan lannge’.

Molae lamba’, Harim ngarep aba’na katarema daddi Ponggaba Nagara. Olle kalakowan kalaban ngabdi dha’ ka Pamarenta.

Sacem-macemma cara ampon ejalane, sakeng ta’ duli bajjra takabbul. Badha bai sabab parkara se andaddiyagi aba’na ta’ gellem jaja.

Namong saka’dhinto, aba’na ta’ toman pegga’ pangarep, terros aparnyo’onan dha’ ka Guste Pangeranna. Maske li-baliyan ecokoco oreng; etepo, ejanji’i, kantos noro’ sace-macemma ujiyan nagara, buddhu buddhu bariya. Ta’ duli ngenneng. Mangka neyat dhalem atena ampon juntrong, kaangguy nekkane hajat ngengenge settong kamolja’an.

Kantos Harim enga’ ka pessenna guruna se ta’ busen nyoro, maenga’ Harim kaangguy ta’ la’-colla’ abajang, asadaka, ngerem sholawat tor maseggut nyabis ka asta-asta. Sala settongnga, enggi paneka asta se badha neng e Disa Mabunga.

Disa Mabunga, kabid jaman karaja’an Majapaet kantos mangken pajat kaonang kalaban kennenganna oreng-oreng becce’ tor socce.

Asta se emaksot guruna, enggi ka’dhinto astana Buju’ Komala. Tadha’ se onenga dha’ jejjer caretana, pasera saongguna Buju’ Komala, tor kadiponapa riwayattepon.

Kantos samangken, oreng-oreng padha asajara tor acabis ngarep barokah neng e dhalem Asta Buju’ Komala. Ta’ sakodhi’ hajattepon se katarema tor manggi jalan.

Dhabuna guruna Harim, baktona acabis kodu etandhai kalaban ponapa se kalowar dhari kerettegga’ atena.

“Mon gi’ e atena ta’ tombu karettek nyoro acabis, ella, ba’na ta’ olle entar.” Dhabuna guruna.

Harim arassa aba’na andhi’ pangaterro entara marena asar. Tadha’ jalan laen, aba’na kodu mangkat bakto gapaneka jugan.

Kabannya’an oreng-oreng e disana Harim, manabi ngagunge hajat bannya’ nyabis pandu’a ka asta.

Biyasana, emolae dhari asta bangaseppona dibi’ kantos asta-asta oreng se kaonang agung. Akadiya astana para Kanjeng Sunan se sasanga’, tor laennepon.

Nekkane hajat acabis ka Asta otaba para kyae, biyasana ejalane otamaepon oreng se towa-towa.  Katon ta’ maso’ akkal, tape ta’ sakone’ se katarema hajadda.

Samenggu abidda, salastarena dhari acabis ka Asta Komala. Harim gi’ paggun enga’ terros dha’ settong kadaddiyan se eyalame aba’na.

Asar maba, Harim toju’ e korse palemperra romana, agi’-gigi’ pessenna oreng towa tempo posang e tengnga jalan.

“Enja’ apa saongguna pessenna, ma’ ta’ olle gut-seggut acabis ka Asta Buju’ Komala?” Harim atanya ka atena dibi’.

Nalekana aba’na ta’ nemmo jawaban, Harim kasta ta’ atanya gallu maksod reng towa kasebbut.

Ma’ sakejja’ aggi’, pottrana temmo kalowar lok-ologan dhari labang.

“Pa’ … Pa’ … Pa’ … ! Ka’dhinto badha kereman sorat, gella’ para’ seyang. Ca’epon kereman dhari lowar kottha.”

“Sorat dhari dimma, Cong?”

“Ta’ oneng, Pa’. Abdina narema bisaos.”

“Iya kemma, giba kanna’ sorat jareya.”

“Neka’!” Pottrana jujuk ngatorragi sorat gella’.

Harim takerjat campor bunga naleka maos sorat kasebbut, Asabab essena e dhalem soradda menangka jawaban dhari lamba’ se daddi pangarep hajadda.

“Kalangkong Guste !!!”

“Engko’ tekka hajat, Na’ !”

“Engko’ tekka hajat, Na’ !”


Harim perak aorak ka ana’na. Aengmatana nyapcap ta’ egarassa.***


NB: Cerpen di atas, yang dalam bahasa Madura disebut carpan (carèta panḍâ’), ditulis dengan ejaan hasil sarasehan 1973.


*) Fendi Chovibabar e Songennep. Lebur nganggit careta. Pan-saponapan ongkas serradanna terbi’ daddi buku, ngombar e media cetak tor media online.

16 Des 2024

NGAJUM KAEMBA'AN KA NA'- POTO

Cerita Pendek : Fendi Chovi 


Ra’-tera’ tana. Sakejja’ aggi’ are ngombar. Na’-kana’ jareya gi’ ta’ jaga dhari katedhunganna. Oreng tane ella padha atong-rontong, mangkat alako ka tengnga teggal. Kana’ jareya gi’ paggun ngeppe’ guling, paggun ngerrok ngasower!


Ilustrasi : Rassa emba ka na'-poto

Bannya’ kancana se saomoran ban sakellas la padha mangkat asakola. Ta’ jamburungan, mowana reng towana, mendhar, nengale ana’-na ma’ se molae gella’ mola gi’ manyaman agellu’ bantal. Malekko’.

“Cong! Ba’na ta’ mangkada asakola, ya …! “

Ta’ nyaot. Gun ekaedhing sowarana oreng ngerrok dhari dhalem kamar.

“Cong, ba’na ma’ gi’ ta’ jaga, Cong!“

“Cong. Duli jaga, dhaggi’ la epokol ebesbes ba’na mon engko’. Ma’ mon tedhung laju ngala’ sanyamana,” saodda eppa’na dhari lowar labangnga.

Ana’ kasebut gi’ ta’ jaga. Ta’ laten ngabasagi ana’-na, Markab reng towana, dhu ma’ pas ngala’ posapo lente, epokollagi ka sokona.

“Sake’, Pa’!”

“Toman onggu! Korang ajar, ba’na. Kol barampa satea, ma’ gi’ manyaman tedung,” Markab agigir ce’ lantona.

Ana’ kasebut jaga, ban pas buru ngagaludus ka dhalem jeddhing.

“Duli mangkat! Sanggu eyalemma jagana. Man manyaman tedhung la bajana maso’ asakola,” atena Markab olle bak anga’.

Banne gun sakaleyan dhukale na’-kana’ jareya olle guringnga bibir dhari reng towana. Asabab, pajat ta’ pate ngongguwagi mon esoro nyare elmo.

Sulla, nyamana. Tape sabagiyan kancana ngolok kana’ jareya kalaban jajjuluk ‘Se Longor’.

Pasalla, sabban are, na’-kana’ jareya lako dhateng tellat ka sakola’an. Kabbi guruna taker apal ka nyamana, banne polana penterra, tape polana aba’na lako dhateng aban ka sakola’an.

Andhi’ na’-poto cengkal ban ngabassagi kalakowan ana’-na se ta’ pate atoro’ oca’, reng towana molae nyare akkal; baramma kerana ana’ bisa ambu meller, ta’ cengkal pole.

Markab mekker, kacengkalanna ana’na ella cokop onggu marodek pekkeranna.

Tello are sabellunna. Markab etompo oreng. Ana’-na epokol Sulla bakto ngaji.

Markab ta’ alaban. Tako’ daddi tokar raja. Aba’na ngala kalaban nyo’on sapora atas kakalerowanna ana’-na.

“Enggi. Bula nyo’ona sapora, manabi budhu’ kaula badha kakalerowan.“

“Iya, oddi ana’na balai! Ma’ ta’ biyasa lako la-nyala ka oreng laen,” gigirra oreng kasebbut ce’ nyarengnga. Palempengan!

“Enggi.”

Ongguna, atena arassa galgal. Sakeng Markab paggun teggen. Ja’ sakenga Markab alaban, kabadha’an bakto jareya tanto daddi tokar raja.

***

Ngadebbi pottrana, Markab menta nasehat dha’ ka tan-taretanna. Bannya’ macemma nasehat ban pamanggi. Sala settongnga nyoro Markab sopaja ngabareng pottrana nyabis dha’ reng socce.

Markab mereng kabar, ja’ saongguna badha settong dhukon se andhi’ kajunelan nanambanen. Dukon jareya kalonta kalaban asma, Kyae Marjali–se ca’na kabar dhari reng-oreng, kyae jareya ta’ guna mandi nambain oreng sake’, bali’ junel jugan nanambain na’-kana’ mangan.

Tello are saellana ngedhing kabar, Markab, reng towana Sulla, mangkat entar nyabis ka dalemma Ke Marjali.

Kala’ lekkas, dhapa’ ka dalemma Ke Marjali, Salerana laggi’ aseram, amarga ca’epon tamoy se laen, Salerana buru mare aladin jaranna. Tamoy se dhateng epakon ngantos.

“Nyabis pamator Keyae. Abdina Markab."

“Enggi, dhari ka’dhimma?.”

“Abdina dhari Disa Tolengkar.”

“Enggi, badha kaparlowan ponapa?”.

“Cangkolang Keyae. Abdina terro nyo’ona pandu’a sareng petodu kaangguy mabaras kacengkalanna budhu’ abdina.”

“Enggi, ponapa se ekalako pottrana sampeyan? Ngeco’an, ta’ lebur mole ka roma, ponapa keng pera’ lebur aganggu oreng?”.

“Bunten, Keyae, gun ta’ pate lebur asakola, ban ka’dhissa’ biyasa acangnga’ dha’ ka abdina.”

Keyae kasebut gun aonggu’ ban mesem sambi aosap meret janggu’na.

Keyae Marjali apareng Aeng.

“Aeng reya enommagi ya, ka pottrana. Neyattagi sopaja ta’ mellera pole.”

“Enggi, Keyae.”

“Ban reya’ pole, mon bisa ana’-na ja’ lako giggiri e tempo alako sala. Cokop paenga’ ban contowe kaangguy ngalakone parkara bagus.”

“Enggi”.

“Dha’ ka pottrana, ajja’ kaloppae, pabajeng duwa’agi, sareng ajja’ adha-kandha parkara se daddi conto dha’ aba’na.”

“Enggi”.

Sameller-mellerra ana’, reng towa kodu bisa ngajum kaemba’an, pareng babulangan becce’, menangka jimat dha’ na’-poto dhalem ngadebbi kaodhi’an.

“Enggi, Keyae.”

“Iya, moga-moga daddi jalan kabagusan. Senga’, ajum kaemba’anna dha’ ka na’-ana’ potona.”

“Enggi. Abdina nyo’ona pamit.”

****

Malem jareya tera’ bulan, Markab toju’ e amperra romana. Mekkere ban ngenga’e dhabuna Keyae Marjali.

Pakonna Ke Marjali, na’-kana’  kene’ ta’ olle giggiri bi-talebbi. Mon mokola, cokop e bakto ta’ ngalakone parenta abajang. Na’-naka’ se lako egiggiri bakal daddi na’-kana’ dhumeng.

“Cokop paenga’ ban contowe.” Pekkerra Markab akarettek.

Ta’ egarassa, aengmatana Markab gaggar bila enga’ ka pessenna Ke Marjali. Asabab, aba’na pajat angrang aberri’ conto se teppa’, ponapa pole maenga’ ana’na tempo agabay tengka sala.

Markab apangrasa, bakto adha-kandha ban ana’na pajat abak rang-rang. Aba’na lako emo’ kalaban kalakowanna dibi’.

“Ba’na arapa ma’ nanges, Pa’?” Oca’na Sulla ka eppa’na ta’ kalaban abasa.

Markab takerjat ngedhing petanyana Sulla, ana’na.

“Baa, ba’na la dhateng dhari langgar, Cong! Areya kan gi’ ta’ adzan?”

“Iya, Pa’. Engko’ lesso la se ngajiya.” Saodda ta’ kalaban abasa ban apangrasa sala.

“Arapa, Cong?”

“Iya enja’, sakeng la lesso, Pa’!”

” Baa.. Ella, ba’na mon ta’ ngaji, dhaggi’ daddi na’-kana’ se ta’ tao pa-apa, Cong. Satea baktona ba’na asakola pabajeng.”

“Ba’na pelka’? Areya’ aeng enom gallu. Ma’ ba’na akaton ngangsor. Pola berka’ maburu dhari Langgar.”

Ma’ se nyamana aeng ju pas edhakdhak. Sagellas sakejja’an. Tadha’ karena sakale.

Mare. Se kadhuwa, eppa’ ban ana’ pas toju’ ator-catoran e amperra romana.

Ngabassagi ana’na, saongguna Markab pajat ngarep, ana’na bakal daddi oreng molja.

“Cong. Engko’ arapa ma’ lako agigir ka ba’na? Saongguna eppa’ eman mon ba’na ta’ tao pa-apa dhaggi’ bila towa.”

Sulla ta’ ajawab. Gun nondhu’.

“Mon badha reng towa agigir, jareya tandhana esto, eman ka ana’na. Pangarep daddi ana’ se bajjra.”

Sulla paggun nondu’. Paggun ta’ ajawab.

“Sateya baktona ba’na ajar pabajeng nyare elmo. Mon ba’na bajeng, sengko’ ta’ kera lako agigir ka ba’na.”

Sajjegga mabiyasa adha-kandha. Sulla ana’na Markab, ma’ pas lebur acareta ka eppa’na sabban badha pa-apa e sakola’anna.

E dhalem atena, Markab ngatorragi pandu’a kalaban pangarep se raja.

Dhu, Guste Pangeran! Abdina nyo’ona mandar ana’ abdina olleya elmo se barokah. Daddi jalanna kasamporna’an e dhalem odhi’na. Pareng ana’ abdina rajekke se nyokobin kabutowan kaodhi’anna. Sadaja ponapa se daddi hajat. Daddi na’-poto se ngabakte dha’ ka reng towa dhuwa’. Amiiiin!


NB: Cerpen di atas, yang dalam bahasa Madura disebut carpan (carèta panḍâ'), ditulis dengan ejaan hasil sarasehan 1973.



*) FENDI CHOVI, babar e Kottha Songennep. Lebur nganggit careta pandha’ (Carpan). 

(Cerpen dimuat di Portal Dimadura.id pada tanggal  20 Juli 2024)

30 Mar 2024

Ghunana Ajhâr Ondhâgghâ Bhâsa

Sala sèttong sè langkong otama è ḍâlem ajhâr nyerrat ngangghuy bhâsa Madhurâ panèka ngaonèngè dâ' onḍhâgghâ bhâsa sè biyasa è ghuna'aghi è ḍâlem dha-kandhâ rè-sa-arèna.

Ngaonèngè onḍhâgghâ bhâsa jhâ' parlona. Amarghâ pangaonèngan ka' ḍinto èkaparlo manabi kaulâ sarèng sampèyan nyabis otaba tapangghi sarèng orèng sè moljhâ otabâ èmoljhâaghi otabâ langkong sèppo.

Nyoprè jhârna' ngèngèngè ondhâgghâ bhâsa, nyara kaghâli jhâjhârbâ'ân è bâbâ ka'dinto ...


 1.  Ondhâk Anḍhâp / (bhâsa enjâ' iyâ)

Acaca (berbicara)

Anḍi' (memiliki)

Engko' anḍi' ajâm potè

(Saya memiliki ayam berwarna putih)

 2.  Ondhâk Tengnga/ (bhâsa engghi enten)

Mator (berbicara)

Ghâdhuwân (memiliki)

Kaulâ ghâdhuwân buku Bâbâd Songènnep

(Saya memiliki buku Bâbâd Sumenep)

3.  Ondhâk Tèngghi/ ( Bhâsa engghi bhunten)

Adhâbhu (berbicara)

Ngaghungè (memiliki)


Kaula ngaghungè Mobil anyar
kaulâ ghâdhuwan Mobil Anyar 

Panjhenengan ngaghungè sapè Limosin?

Sopaja lebbi ngaonèngè otabâ onèng kaulâ bân sampèyan lakar kodhu bânnya' latèyan. 

Nyara mèyarsa'aghi dhâ-dhâbu orèng-orèng towa kona sè ghì' sekken ngangghuy Bhâsa Madhurâ.

(Agghidhân Fendi Chovi )

Bumbungan, Bluto (2024)

Pantun Madhurâ Angghidhân Fendi Chovi

 


10 Mar 2024

Ngantos Bulân Powasa

Ilustras : @heartmecca


È bulân Maret è Taon 2024 samangkèn Ommat Muslim otabâ orèng Islam bhâkal ajâlânnaghi ibâdâ Powasa Ramadhân.

Dhâ' Ommat Moslim sè oḍi' è nâghârâ Indonèsia. Ngadhebbi bulân Powasa sè ghânjârân èpon talèbhât rajâ panèka kodhu ongghu-ongghu. 

Parlo èkaonèngè cè' parmolaan Powasa è naghârâ Indonesia antara Mohammadiyâ bân Nahdlatul Ulama ta' padhâ.M

Mohammadiyâ bân NU panèka dhuwâ' organisasi Islam sè nyoprè paraddhu dhâ' ommat.

Kapotosan dâri Pengurus Pusat Mohammadiyâ èkala' lebbi ngadâ'. Manabi NU lebbi modhi. Maksotèpon, Mohammadiyâ arè Senin. NU Noro' Pamarènta èkala' arè salasa.

Ta' onèng manabi arè lebhâran tellasanèpon. Napa pagghun bidhâ otabâ padhâ. Napa laèn jughân bâktona.

Parlo èkaonèngè jhâ' Bulân Powasa panèka sèttong bulân sè talèbât rajâ ghânjârenèpon. Manabi èghuna'aghi apowasa sareng masemma' abâ' dhâ' Ghustè Pangèran.

Salaèn ka' dinto, ngalakonè Powasa jughân sèttong kawajibân dhâ' orèng Islam sè ampon mokallaf. Amarghâ apowasa dhâddhi gher-ogherrâ orèng Islam sè nomer empa', Ka' dinto ajhâlannaghi ibâdâ powasa.

Paramèla ka' dinto bâdhân kaulâ cè' jhembârrâ manabi kaparèng omor lanjhâng ka angghuy ngalakonè ibadâ powasa.

Caèpon bhu-dhâbhu : paserâ sè ghumbira ngantos dâtengnga Powasa, maka orèng ka' dinto bhâdhânna è harammaghi ècapo' Apoy naraka.

Èyatorè. Abdhina nyo'ona samoghâ bulân Powasa taon samangkèn panèka dhâddhi jhâlân bhâgussâ amal è ḍunnya tor akhèrat.

Jhâ' tako' apowasa. Karna apowasa madhâddhi abâ' sèhat. Orèng sè bhâjheng apowasa bhâkal sèhat.

Jhâ' tako' apowasa. Karna Powasa jhâlân dhâddhi orèng sè èkalèbhuri ghustè pangèran.

Saka' dinto dhimèn tolèsan Ngantos Powasa panèka. Moghâ ghâdhuwân manfaat.

Serradhân : Fendi Chovi

7 Mar 2024

Nyandâ' Rajhekè, Nyoprè Oḍi' Saè

 Serradhân : Fendi Chovi*


Nompa' mobil ka bintaro. 

Nyàre jhuko' ka gir sèrèng. 

Mon dika oḍî' terro pèngaro. 

Jhà' loppà èngà' dâ' ka sè Aparèng


Ilustrasi @naosverse


Angghidân panèka èkabidhi kalabân sèttong pantun sopajâ abâ' dhâddhi ènga' dhâ' Pangèran sè amorbhâ jâghât.

Bânnya' orèng loppâ. Jhâ' rajhekè ta' dâteng ros-terrosan dâri kalakowan. Rajhekè jughân dâteng dâri papareng pangeran sè Maha Kobâsa.

Maskè ghâpanèka, kelassa Ajunan bân kaulâ ta' padhâ. Manabi ta' alako tolos rajhekè kaulâ bân Ajunan bhâkal serret.

Tapè Ongghu bâdâ orèng ta' alako tapè rajhekè èpon kalowar kalabân jhâlân sè ta' èsangka-sangka.

Papareng ka' dinto biyasana tèbâ polana abâ' anḍi' amal kabhâgusan sè dhâddi lancarra rajhekè.

Manabi ta' parcajâ. Èyatorè oladhi oḍi'na orèng sè ta' patè anḍi' lako padhâna orèng sè biyasa alako. Nàmong rajhekè morbhur kalowar padhâna somberra aèng sè rajâ.

Contona padhâna pasèra?

Misalèpon para ulama sè ghun ghâdhuwan kalakowan moro' ngajhi. 

Orèng ghapanèka biyasana ghâdhuwan amalan sè katarèma kalabân semma' ka sè Aparèng rajhekè.

Paramèla ka' dinto manabi Ajunan terro andi'â rajhekè sè rajâ. Nyoprè jhâlân dâtengnga rajhekè lakonè !

Nàmong jhâ' sampè' ngalakonè kalakowan jhubâ' sopajâ abâ' ta' dhâddhi kastana, contowèpon arajâ (nyarè dunnya kalabân ngabdhi dhâ' Setan otabâna Jin).

Kaulâ sareng Ajunan, koḍhu nyandâ' rajhekè, nyoprè oḍi' saè koḍhu èjhâlânè parèntana pangeran sè Maha Soccè.

Sala sèttongnga koḍhu alako. Alako kalabân nèyat nambhâ'âna rajhekè jughân nyarè hasèl sè saè.

Samoghâ abdhina bân Ajunan Kaparèng kasalameddhân tor oḍi' Kalabân tèngka sè sèpa' dhâ' maghârsarè !

* Ngabidhi ajhâr kalabân notorraghi bhâsâ Madhurâ 






Nètèbâ Bulân

Seradhânèpon : Fendi Chovi*

Ilustrasi @akirakusaka


Toju' ngènga'è parkara sè rowet. Èpul ampon ma abi' dhugellas cangkèr kopi.

Nèyat ka angghuy abânto tarètanna sè kala amàen judi.

"Enjâ', bhârâmma tang alè' rèya ma' ghâmpangnga amaèn parkara sè bhâbbhâjâ," aserro Èpul ḍâlem atè.

Alè'na ngako kala amaèn judi. Sertifikat tana bân dunnyana rèng towana sè dhâddhi tarowân.

Èpul rowet mèkkèrè kalakowan alè'na.

Sampè' Èpul Loppa, jhâ' bâdâ telpon dâri Liana.

Liana, panèka ponakanna èpul. Sala sèttong rèng binè' se alos tèngka ghulina. Mèsemma dhâddhi ghâgghâr tèra'na bulân.

"Bâdâ apa Liana, sapora èngko' ghi' sibuk?" Ca'na Èpul.

"Enjhâ', Om." Nyaot Liana.

"Kaulâ èpakon ummi ka angghuy atanya ka bâdâ'anna sampèyan," Liana ajâwâb polè.

" Ènjhâ' engkok ta' Arapa, ghun abâ' rowet pekkèran ecapo' masalana alè'," Èpul ajâwâb.

" Dhina pasabbhâr, om."

Caèpon Ummi, sampèyan lagghuna èso'ona longgguna è Roma. Bâdâ rembhâg kènè'.

" Iya, siyap," ca'na Èpul.

Sambi' toju' èyadhâ'na Amper Romana, Èpul ngabhâs bulân sè tèra' ...

"Ḍu, bulân cè' lèbhurrâ, yâ !

Samoghâ tadâ' orèng ajudii kalabân tarowân bulân è langè'.

" Nyo'ona nètèbâ bulân jhâ' sampè' èlang," Èpul ngarèp sambi' aserro.

Bulân ngombâr, tèra' tar kataran ... !


* Sèttong na'-kana' ngodhâ sè lèbhur maos bhuku.






17 Jan 2024

Nyerrat Pentigraf


Pentigraf. Sala séttong jhâlân ka angghuy ngangghit carèta sè ghun bhuto Tello Paragraf.

Pentigraf ka' ḍinto akronim ḍâri (Cerpen Tiga Paragraf) sè èkennalaghi sareng Dr. Tengsoè Tjahjono.

Kalabân Pentigraf ka' dinto, Para maos bisa nyerrat careta pandâ' ngangghuy bhâsa Madhurâ. 

Para maos bisa ngàbidhi carèta sè bâḍâ èkaoḍi'ânna bhâng sè bhâng. Èyatorè !

Panèka contowèpon Pentigraf. Èyatorè manabi kasokan ka angghuy maos !

15 Jan 2024

Nèngghu 'Pameran Pendidikan' 2024



È tanggâl lèma bellâs bulân Januari 2024, bhâdhân kaulâ sarèng rèt-morèt ollè undângan ka angghuy hadir dâ' acara Edu Fair Sumene otabâ  'Pameran Pendidikan' sè lampaaghi sareng MGBK (Musyawarah Guru Bimbingan Konseling) kabhupatèn Songennep.

Bânnya' 'Perguruan Tinggi' sè hadir ka angghuy akennallaghi 'Kampus' èpon dâ' ka rèt-morèt sè kabhupaten Songennep.

Perguruan ka' ḍinto ḍâri kabhupaten Songennep, Pamekasan, jughân ḍâri lowar Madhurâ sè ampon kalonta amarghâ dhâddhi 'Kampus Favorit'.

Orèng nomer sèttong è Kotta Songennep,  Haji Achmad Fauzi Wongsojudo jughân hadir.

Cak Fauzi, pangghilannèpon mènangka bhupati Songennep è kotta sè èkennal kalabân sèbbhutan kotta Kerris.

Rèt-morèt sè hadir cokop bânnya'. Lebbi saèbu rèt-morèt ḍâri cem-macemma sakolaan è Kotta Songennep.

Bhâdhân kaulâ ghun terro ngarsip 'nyimpenna' pan-saponapan ghâmbâr otabâ foto è acara ka' ḍinto.

Èyatorè, mi' pola panjhenengan kasokan ka angghuy ngoladhi ....










11 Jan 2024

Abit Oḍi' Ta' Apolong

Ilustrasi @my_soulwax


Arè ngamèra è bârâ' amarghâ bâjâ Maghrib ampon toron. Sowara orèng adzân ḍâri Loudspèkèr Langghâr ampon è kaèdhing.

È bâjâ ka' ḍinto bâdâ rèng towa sè lako kèrrong ḍâ' ana' binè'na sè alako jâu ḍâri Roma. Èngghi ka' ḍinto ka tana jhâbâ.

Vira, nyama rèng binè' kasèbhut. Ka' ḍinto lakar rèng binè' sèmanès robhâna tor bhâghus tèngkana.

Vira mènangka sèttong rèng binè' dâri Songennep ampon abit ta' palèman ka Madhurâ. Para' tèllo taon bâḍâ è tana Jhâbâ.

Saamponna kalowar ḍâri sala sèttong Perguruan Tinggi nyarè èlmo. Vira nyarè kalakowan è jhâbâ dhâddhi tokang tolès è Bhârung sè ajhuwal cèm-macèmma parabudhân. Molâe kakanan, bârâng kantos kalambhi.

Rèng towana Vira arassa kèrrong. Vira ghun bisa nelpon bân ngabârraghi kabâḍâ'ânna.

"Dhân kaulâ, Alhamdulillah sehat, bhu', caèpon Vira dâ' rèng towa binè'na.

Èppa'na noro' bhungâ è bâkto ngèdhingngaghi potrèna sè talèbât Raddhin akabhâr sèhat.

" Mon bâḍâ apa-apa akabhâr yâ, nak. Èbhu' sèyal bân ta' tennang. Sabâb satèya bânnya' orèng-orèng sè ta' bhâghus," caèpon èbhu Vira.

" Bâ'na rèng binè' bân èngko' lako sèyal mon bâ'na taḍâ' kabhâr," caèpon èbhu Vira kalabân ana' binè'na kaparèng salamad.

"Èngghi, èbhu," jawâb Vira.

Nyoona sambhungan pandu'a malar moghâ dhân kaulâ lancar ngalakonè kalakowân ghâpanèka.

È ḍâlem atè, saèstona Vira anḍi' pangarep bisa ollè kalakowân è Sumenep. Sabâb salaènna sèmma' dâ' rèng towa. Jughân bisa apolong bân tan-tarètan sèlaèn.

"Moghâ taon sè bhâkal ḍâteng katarèma dhâddhi PNS sopajâ bisa apolong bân rèng towà è Sumenep," panyoon Vira è ḍâlèm atè.

Vira ajhânjhi è ḍâlem atè, bhâkal ambhu saamponna bisa mapolong pèssè ka angghuy biyaya akabhin dâ bhudi arè.

Vira ta' terro marèpot polè ḍâ' ka orèng towana sè masakola kantos tamat akuliyâ. 

Nèyat Vira saka' ḍinto nyarè lako kantos ka tana jhâbâ. Sèttong parjungan rajâ.

Lastarè akuliyâ, Vira adaftar PNS tapè ta' pojhur alias ta' katarèma. Saèngghâna Vira alako dhâddhi bagiyân administrasi è sèttong bhârung kalabân gaji sè cokop.

Bilâ èpèkkèr polè, ta' sala mon orèng towa arassa kèrrong amarghâ polowan taon abit oḍi' ta' apolong. 

ḍu ... Bâremma rassana atè dhâddhi ana' jau ḍâri rèng towa ...

Sèrradhân : Fendi Chovi 

Bumbungan, 2024








10 Jan 2024

Ajhâr Nyerrat Carpan

 


Ta' bânnya' orèng sè bhisa nolès carèta pandhâ' (Carpan). Ponàpa polè nolès ngangghuy bhâsa Madhurâ sè lakar ta'  èghunaaghi è ḍâlem rè-sa-arèna.

Bânnya orèng sabelunna nolès sè arassa lèsso, akaton tadâ' ghunana jughân apàngrasa malarat èbâkto ngangghit carèta.

Sèrradhân è blog dhân kaulâ panèka bâdhi ajhârbhâaghi caraèpon Nyerrat Carpan sè bhisa è ghuna'aghi pandhuman sopajâ maghâmpang dâ para maos.

Mi' pola kalabân abâ' lèbur nolès carèta dhâddhi sala sèttong jhâlânna rajhekkè sarèng èkennal orèng.

Panèka pandhuman Nyerrat Carpan è ponḍhut ḍâri bhuku Bhâsa Sangkolan Bhâsa Madhurâ.

Pandhumân ka' ḍinto sarèng bhâdhân ètolès polè kalabân lebbhi rèngkes.

Nomer sèttong : Nantowaghi Bhâb Parkara sè èkacarèta (Tema)

Saè mèlè tema sè ghâmpang ka angghuy è sèrrat dhâddhi carèta.  Maksottèpon koḍhu nyarè tema sè èkaonèngè sarèng abâ' sè bhâkal ètolès. Ompama, bhuḍhâjâ, kamèskènan, kamardhika'an, kaoḍi'ân è dhisa otâbâ è kotta.

Nomer dhuwâ' :  Nantowaghi nyama-nyamana panjhâk

Nantowaghi nyamana panjhâk koḍhu akor sarèng èssèna otabâ kabâḍâ'ân ḍâlem carèta. Ompama orèng Madhurâ, orèng Dhisa tanto nyamana koḍhu ngakorraghi sarèng kabâdâ'ân.

Nomer Tèllo' : Nantowaghi Jhâlânna Carèta/ Alur

Alur panèka bâḍâ tèllo' macem, èngghi ka' ḍinto alur majhu, alur nyorot/abâli, alur nyorot-nyandher. 

Nomer Empa' : Onḍhâgghâ Bhâsa

Tanto ḍâlem ngangghit carèta parlo èkaonèngè onḍhâgghâ bhâsaèpon ta' kantos sala èghuna'aghi, jughân èjhâ'ânnèpon jhâ' kantos sala otabâ kalèro. Koḍhu ngangghuy èjhâ'ân sè noro' pandhuman ÈYD sè ampon èyessaaghi sarèng Balai Bahasa Jhâbâ Tèmor. Cokop kalabân ngangghuy bhâsa rè-saarè sopajâ ghâmpang ngartè dâ' èssèna carèta.

Nomer Lèma' : Nantowaghi Bhul-Ombhul

Bhul-ombhul bisa ètantowaghi saamponna carèta lastarè èserrat otabâ sabellunna èserrat. Bhul-ombhul ebhâḍhi kaangghuy aghâmbârraghi èssèna carèta. 

Bisa jughân ka angghuy madhâddhi orèng otabâ para maos kasokan kaangghuy maca carèta kasebbhut. Koḍhu aghâbáy bhul-ombhul sè cè' lèburrâ !

Serradhân : Fendi Chovi








Dhâddhi Ghuru Ngajhi


Bhâremma rassana dhâddhi ghuru ngajhi?

Dhâddhi ghuru ngajhi ka' ḍinto sala séttong kalakowan moljhâ. Amarghâ orèng ghâpanèka kaparèng pakon ka angghuy ngopènè na'-kana' sopaja bisa maos al-Quran.

Namong dhâddhi ghuru ngajhi kalabân tambâ'ân dhâddhi pangladhin Langghâr ka' ḍinto parkara sè talèbât berrâ'.

Orèng sè kaparcajâ dhâddhi pangladhin langghâr ghâpanèka bhâkal dhâddhi orèng moljhâ. Amarghâ anḍi' kalakowan sè abherri' pètoḍhu dâ' ommat è ḍâlem ajhâlânnaghi parèntana agama.

Hal kasèbhut è karassa dhân kaulâ jughân.  Saèstona abâ' ta' kèra nola' manabi èpakon molang ngajhi. Tapè,  cè' berrâ'na manabi abâ' jughân kaparèng pakon aladhini langghâr.

Hal ka'dinto bâgiyân ḍâri arabât dhâdhingghâllânèpon bângasèppo sè ampon sobung omor.

Abâ' arassa berrâ'. Amarghâ èlmo ghi' ta' cokop dhâddhi orèng sè ghâḍhuwân jhâlân matèra' na'-kana' kènè' ajhâr alif-lam-mim è ḍâlem maghârsarè.

Abâ' arassa berrâ' amarghâ ta' biasa oḍi' atoghu langghâr molaè bâjâ Maghrib kantos bâjâ Isya'.

Malar moghâ abdhina anḍi' tambâ'ân èlmo sopajâ ta' lopot è ḍâlem ajhâlânnaghi sèttong parkara sè anḍi' tangghung jawab rajâ mongghu dâ' ommat tor Ajunan.

Abâ' sè ta' kellar pakellaraghi.

Sambi' ngoladhi èssèna langè' abâ' ènga' dâ' pesanna ghuru è pondhu' : 

Santrè mon la molè ka masyarakat,  jhâ' tako' dhâddhi ghuru !

Fendi Chovi